Noordhollands Duinreservaat

Tussen Wijk aan Zee en Bergen bevindt zich het Noordhollands Duinreservaat. Het Noordholland Duinreservaat bestaat uit duinen, binnenduinrandbossen en strand. Het gebied is meer dan 5.300 hectare groot, heeft een lengte van 20 kilometer en een gemiddelde breedte van 2,5 kilometer. Daarmee is het Noordhollands Duinreservaat één van de grootste natuurgebieden van Nederland.

Het gebied wordt beheerd door de N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland (kortweg PWN) die het terrein op drie plaatsen gebruikt voor drinkwaterwinning. Het Noordhollands Duinreservaat bestaat uit drie gebieden: het noordelijk deel, het middendeel en het zuidelijke deel. Als je de bos- en duingebieden van het Noordhollands Duinreservaat wil bezoeken, moet je eerst een duinkaart kopen. Deze duinkaart kost 1,5 euro per dag. De duinkaarten zijn verkrijgbaar aan de ingangen van het reservaat.

Noordelijk deel 

Het noordelijke deel van het reservaat loopt van de Schoorlse Duinen (gemeente Bergen) tot aan Egmond aan Zee (gemeente Bergen). De Schoorlse Duinen worden overigens beheerd door Staatsbosbeheer. Het noordelijke deel van het Noordhollands Duinreservaat bevat de beroemde kalkovergang. Met de kalkovergang wordt de overgang bedoeld tussen het kalkarme duinzand van het noorden en het kalkrijke duinzand van het zuiden. De kalkovergang heeft ook direct consequenties voor de planten die er groeien, sommige planten gedijen namelijk beter op een kalkarme ondergrond, andere planten daarentegen groeien beter op een kalkrijke bodem.

De duinen zijn in het noordelijk deel hoog; duintoppen van meer dan 30 meter zijn hier geen uitzondering. Op de hoogste duintop (36 meter) in het gebied is een skibaan aangelegd, de skibaan van Bergen. Een groot waterinfiltratiegebied in het noordelijke deel bevindt zich bij Bergen; IJsselmeerwater (vanuit Andijk) wordt hier de duinen binnenbracht. Dit water zakt door het zand en wordt hierdoor gezuiverd. Nadat dit water is opgepompt, verder gezuiverd, nabehandeld en gecontroleerd, wordt het als drinkwater naar de huishoudens van Noord-Holland gepompt.

Middendeel

Het middendeel van het reservaat loopt van Egmond aan Zee tot de Zeeweg van Castricum. Ook in het middendeel zijn de duintoppen hoog. Hoogtes van 30 meter komen veelvuldig voor. Met een hoogte van 38,5 meter bevindt zich de hoogste duintop ten westen van De Bleek, tussen Egmond aan Zee en Egmond-Binnen. Door de vroegere monding van de oer-IJ worden de duinen richting Castricum plotseling een stuk lager. In het middendeel van het Noordhollands Duinreservaat wordt niet aan waterwinning gedaan door de PWN.

Zuidelijke deel

Het zuidelijke deel van het reservaat loopt van de Zeeweg van Castricum tot Wijk aan Zee. Dit deel bevat naast duinen ook veel bossen. Rondom de Zeeweg van Castricum worden de duinen steeds lager. Het is hier feitelijk een komvormig duingebied; de duinen in het westen, zuiden en oosten zijn vrij hoog terwijl het middenterrein vlak en laag is. Hierdoor ontstaat een duinkom. Evenals bij het middendeel heeft dit te maken met de vroegere monding van de oer-IJ.

Tegen de sportvelden van Castricum aan, liggen de hoogste duinen van het gebied, met als hoogste duinpunt de 31,5 meter hoge Papenduin. Op de Papenduin is een uitzichtpunt gevestigd. Naast de uitzichtpunt op de Papenduin is er ook nog een uitzichtpunt op de Kruisberg gebouwd, een andere hoge duintop in het gebied. In het zuidelijke deel van het Noordhollands Duinreservaat bevinden zich twee waterinfiltratiegebieden (een noordelijke en een zuidelijke). Het noordelijke waterinfiltratiegebied bevindt zich bij Castricum, is de grootste van de twee en wordt Icas genoemd. Het zuidelijk waterinfiltratiegebied ligt bij Wijk aan Zee en is veel kleiner.

Iedereen die verblijft in Bergen aan Zee, wordt aangeraden een dagje naar het Noordhollands Duinreservaat te gaan. Je kunt daar onder andere heerlijke wandelingen maken.